A Vitamini |
A vitamini hangi besinlerde bulunur? faydaları nelerdir? neye iyi gelir? A vitamini yönünden zengin olan bazı besinler.
Büyüme, üreme, kemik ve diş gelişimi için olmazsa olmaz. Vücudumuz için de vazgeçilmez. Retinol (hayvansal gıda) ve karoten (bitkisel gıda) olarak ikiye ayrılan A vitamini, yağda erir ve enfeksiyonlara karşı direnci artırır. A vitamini, ısıya ve pişirmeye karşı da dayanıklıdır.
A vitamininin faydaları
- Bağışıklık sistemini güçlendirir.
- Kemik, diş ve diş eti gelişimine yardımcı olur.
- Gece körlüğüne karşı etkilidir ve göz bozukluklarının tedavisine yardımcı olur.
- Bazı kanser türlerine karşı etkin rol oynar.
- Deri, tırnak ve saçların sağlıklı olmasını sağlar.
- Hayvansal gıdalar: Karaciğer, balık yağı, süt, tereyağı, yumurta, böbrek, peynir, yoğurt.
- Bitkisel gıdalar: Ispanak, maydanoz, mercimek, pırasa, brokoli, pazı, kabak, havuç, patates, kavun, kırmızı biber, greyfurt, bezelye, karpuz.
A vitamini eksikliği nasıl belirti verir?
Bu besinler az tüketildiğinde a vitamini eksikliği görülür. Ancak A vitamini eksikliği sık görülen bir durum değildir. Ancak gebelik ve emzirme döneminde A vitamini eksik alınabilir. Anne sütüyle yeterince beslenemeyen bebeklerde A vitamini eksikliği görülebilir. A vitamini eksikliğinde sıklıkla görülen belirtiler şöyledir;- Bağışıklık sistemi zayıfladığı için enfeksiyon hastalıklarına yakalanma sıklığı artar.
- Çocuklarda normal büyüme ve gelişme sağlanamayabilir.
- A vitamini eksikliği sindirim organlarını kötü yönde etkiler.
- Aşırı cilt kuruluğu görülür.
- Göz aşırı kurur.
- Demir eksikliğine neden olabilir.
- Gece körlüğü oluşabilir.
- Kemik ve dişler zayıflar.
- Göz, burun, sinüs, orta kulak, ağız, akciğer ve idrar yolu enfeksiyonları artarken, epitel doku sertleşir.
A vitamini fazlalığı
A vitamini eksikliği olduğu gibi fazlalığı da görülebilir. A vitamini fazlalığı; baş ağrısı, cilt kuruluğu, kusma, yorgunluk, kalitesiz uyku, saç dökülmesi, sinir sisteminde hasar, eklem ve kemik ağrılarına neden olabilir. A vitamini fazlalığı aynı zamanda hamile kadınlarda riskli doğum oranının artmasına yol açar. Bazı araştırmalara göre, fazla miktarda A vitamini ve beta-karoten takviyesi almak; menopoz sonrası kadınlarda kalça kırığı riskini artırıyor. Günde 10.000 IU'dan fazla A vitamini alan kadınların doğurduğu her 57 bebekten birinde malformasyon tespit edilmiştir. Yine bir başka araştırmada sigara içen kişilerde günde 20 mg ek beta-karoten alanlarda akciğer kanseri riskinin yüzde 18 arttığı görülmüştür. Bu çalışmada günde 30 mg beta-karoten ve 25.000 IU A vitamini alımının akciğer kanseri, kardiyo-vasküler ölüm ve ortalama ölüm sıklığındaki artışa neden olabileceği ileri sürülmüştür. Bu nedenlerle A vitamini kullanmadan önce uzman bir doktora başvurmak gerekir.Günlük A vitamini ihtiyacı ne olmalı?
- Hayvansal gıdalardan alınacak günlük A vitamini ihtiyacı şöyledir:
- Erkeklerde 1000 mcg
- Kadınlarda 800 mcg
- Yeni doğanlarda 375 mcg
- 1-3 yaş grubu çocuklarda 400 mcg
- 7-10 yaş grubu çocuklarda 700 mcg
Kaynak: Acıbadem