 |
| Kolonoskopi |
Kolonoskopi nedir? Kolonoskopi nasıl yapılır? neden hangi sıklıkta yapılmalıdır? kolonoskopi öncesinde ve sonrasında ne yapılır?
Kolonoskopi, parmak kalınlığında ışıklı ve kıvrılabilen bir hortum şeklinde bir cihaz ile (endoskop), makattan (anüs) girilerek, kalın bağırsağın tamamının monitörde incelenmesi işlemidir.
Diğer nedenlerden dolayı, en sık dışkıda kanın nedenini, karın ağrısı, ishal, bağırsak alışkanlığındaki bir değişikliği veya kolonik X-ışınlarında veya bilgisayarlı bir aksiyel tomografi (BT) taramasında bulunan bir anormalliği araştırmak için yapılır.
Yaygın olarak kabul edilen bir öneri, kolon kanseri için normal risk altındaki sağlıklı kişilerin bile, kolonik polipleri kanserli hale gelmeden önce çıkarmaları amacıyla, 50 yaşında ve bundan sonra her 10 yılda bir kolonoskopiye tabi tutulması gerektiğidir.
Kolonoskopi işleminde öncelikle makat bölgesindeki kaba etler yana doğru açılır. Sağ işaret parmağına alınan kayganlaştırıcı jel ile parmak makatın içine sokularak makat muayene edilir. Yapılan muayenenin ardından kolonoskopi aleti dikkatli bir şekildemakatın içine doğru itilir. Kolonoskopi aleti ile makattan başlanılarak sırasıyla rektum,rektosigmoid bölge, sigmoid kolon, inen kolon, transvers kolon, çıkan kolon geçilerek son olarak çektuma kadar ulaşılır. Çektum adı verilen bölge; kalın bağırsağın ince bağırsakla birleştiği bölgedir. Kolonoskopi işlemi sırasnda gerek duyulursa patolojik inceleme için örnekler alınabilir. Ayrıca sizin için sonradan büyük sorunlara neden olabilecek polip, lezyon ve küçük boyutlu tümörler gözlemlenirse bunlar kolonoskopik inceleme sırasında alınabilir. Ancak bu tip işlemler oldukça kolay ve ağrısızdır.
NOT: Bu sayfadaki bilgiler genel kültür ve bilgilendirme amaçlıdır. Bilgilerde eksiklik, yanlışlık veya yazım hatası sonucu oluşabilecek bir problemden sitemiz sorumlu değildir. En doğru bilgi için lütfen hekimlere danışınız. Sağlıklı günler dileriz..
HASTALIĞIN TEŞHİSİNDE KULLANILIR
Kolonoskopi çeşitli nedenlerle yapılabilir. Kolonoskopilerin büyük çoğunluğu kolon kanseri için tarama programlarının bir parçası olarak yapılmaktadır.Diğer nedenlerden dolayı, en sık dışkıda kanın nedenini, karın ağrısı, ishal, bağırsak alışkanlığındaki bir değişikliği veya kolonik X-ışınlarında veya bilgisayarlı bir aksiyel tomografi (BT) taramasında bulunan bir anormalliği araştırmak için yapılır.
GENETİK OLABİLİYOR
Daha önce polip veya kolon kanseri öyküsü olan bireylerin ve ailede bazı kolonik olmayan kanser türleri veya kolon kanseri ile ilişkili olabilecek kolonik problemlerin (ülseratif kolit ve kolon polipleri gibi) aile öyküsü olan bireylerin, polip veya kolon kanseri riskleri için daha fazla olduğu için kolonoskopiler periyodik olarak önerilebilir.HER 10 YILDA BİR YAPILMALIDIR
Kolonoskopinin ne sıklıkta yapılması gerektiği, riskin derecesine ve önceki kolonoskopilerde bulunan anormalliklere bağlıdır.Yaygın olarak kabul edilen bir öneri, kolon kanseri için normal risk altındaki sağlıklı kişilerin bile, kolonik polipleri kanserli hale gelmeden önce çıkarmaları amacıyla, 50 yaşında ve bundan sonra her 10 yılda bir kolonoskopiye tabi tutulması gerektiğidir.
Kolonoskopi Yönteminin Kullanıldığı Başlıca Durumlar
- Açıklanamayan karın ağrısı,
- Açıklanamayan kilo kaybı,
- Kanlı ve mukuslu dışkılama,
- Rektal kanama,
- Barsak poliplerinin takip ve tedavi edilmesi,
- Ailede kolon kanserisi öyküsü,
- Demir eksikliği anemisi,
- Dışkıda gizli kan pozitifliği,
- Barsak kanseri operasyonu geçirilmesi,
- Hemoroid,
- 40 yaş sonrasında barsak hareketlerinde değişiklik görülmesi, (ishal atakları ve kabızlık gibi)
- Keçi pisliği gibi dışkılama,
- Dışkılama hissi olup tuvalete gidildiğinde dışkılayamama,
- Crohn ve C. Ülseroza gibi hastalıkların takip ve tedavisi,
- Dışkı çapında incelme,
- Bağırsak grafisinde darlık ve doluş defekti tespit edilmesi,
- Hastalıkların yanı sıra 50 yaş üzeri her sağlıklı birey mutlaka kolonoskopi yaptırmalıdır.
Kolonoskopi İşlemi Öncesinde Neler Yapılır?
- Kolonoskopi işleminden bir gün önce sulu gıdaların tüketilmesi önerilmektedir. Kesinlikle taneli ve katı gıdalar tüketilmemelidir. Bol miktarda su içilmeli ve çorba tüketilmelidir.
- Vişne ve nar suyu gibi meyve sularının içilmemesi önerilir. Aksi halde kolonoskopi sırasında kan görümü verebilir.
- Kolonoskopi işleminden 6 saat önce yeme içme kesilmelidir.
- Kolonoskopi öncesinde bağırsak boşaltıcı ilaçlar verilebilir. Uygulama öncesinde verilen ilaçların yarısının saat 16:00’da, diğer yarısının ise 19:00’da içilmesi önerilmektedir. Ayrıca ilacın bir meyve suyuna katılıp içilmesi kolaylık sağlayabilir.
- Kolonoskopi öncesinde verilen ilaçların müshil etkisine sahip olduğunu unutmayınız. İlacın alımı sırasında bol miktarda su tüketilmelidir. Aksi halde vücutta su ve tuz kaybı meydana gelebilir.
Kolonoskopi Nasıl Yapılır?
Kolonoskopi için verilen ilgili gün ve saatte öncelikle hastanın tansiyonu ölçülür. Daha sonra hastaya işlemin yapılmasına olanak sağlayacak şort giydirilir. Hastaya damar yoluaçıldıktan sonra sol yanı üzerine yatırılır. Damar yolundan verilen ilaçlar hastanın olabildiğince az ağrı hissetmesini sağlar. Çok zorunlu olmadıkça hastaya genel anestezi uygulanmaz. İşlem sırasında hastanın nabzı ve oksijen seviyesi ilgili cihazlar tarafından takip edilir.Kolonoskopi işleminde öncelikle makat bölgesindeki kaba etler yana doğru açılır. Sağ işaret parmağına alınan kayganlaştırıcı jel ile parmak makatın içine sokularak makat muayene edilir. Yapılan muayenenin ardından kolonoskopi aleti dikkatli bir şekildemakatın içine doğru itilir. Kolonoskopi aleti ile makattan başlanılarak sırasıyla rektum,rektosigmoid bölge, sigmoid kolon, inen kolon, transvers kolon, çıkan kolon geçilerek son olarak çektuma kadar ulaşılır. Çektum adı verilen bölge; kalın bağırsağın ince bağırsakla birleştiği bölgedir. Kolonoskopi işlemi sırasnda gerek duyulursa patolojik inceleme için örnekler alınabilir. Ayrıca sizin için sonradan büyük sorunlara neden olabilecek polip, lezyon ve küçük boyutlu tümörler gözlemlenirse bunlar kolonoskopik inceleme sırasında alınabilir. Ancak bu tip işlemler oldukça kolay ve ağrısızdır.