 |
| psikoz |
Psikoz nedir? psikozun nedenleri, belirtileri ve tedavisi.
Kendi başına tıbbi bir durumdan ziyade bir dizi akıl hastalığının belirtisi olan ve hastanın hayat şartlarına bağlı olarak farklı şekiller alabilen, Dünya üzerinde 51 milyondan fazla insanı etkileyen, ve genellikle 12 ile 29 yaş arasında ortaya çıkan psikoz nedir? Erkekler ile kadınlarda aynı oranda görülen psikozun nedenleri, belirtileri ve tedavisi hakkında bilinmesi gerekenler.
PSİKOZ NEDİR?
Psikoz başlı başına bir hastalık değil bir semptomdur. Diğer bir deyişle psikoz, bireyin var olmayan şeylerle ilgili duyusal deneyimlere sahip olduğu ve / veya gerçeklikte temeli olmayan inançları olduğu anlamına gelir. Kendi başına tıbbi bir durumdan ziyade bir dizi akıl hastalığının belirtisidir.
Bir psikotik atak sırasında, bir birey halüsinasyonlar ve / veya sanrılar yaşayabilir. Var olmayan şeyleri görebilir veya duyabilir.
Psikoz, şizofreni spektrum bozuklukları ile klasik olarak ilişkilidir ve başka semptomları olmasına rağmen, şizofreni için tanımlayıcı kriterlerden biri psikozun varlığıdır.
Bu hastalık ilk kez çoğunlukla 12 ve 29 yaşları arasında ortaya çıkar. Erkeklerle kadınlarda aynı oranda görülür. Bununla beraber bir psikoz ihtimalini artıran risk faktörleri vardır. Zihinsel veya fiziksel bir hastalık, madde bağımlılığı veya aşırı stres veya travma buna neden olabilir.
– Halüsinasyonlar
– Sanrılar
Sizin yaşam şeklinize uygun olmayan ve başkalarına anlam ifade etmeyen inançlar. Örnek olarak: Dış güçler duygularını ve eylemlerini kontrol ediyor. Küçük olaylar veya yorumların büyük anlamı var. Özel güçlerin var, özel bir görevdesin, ya da gerçekten bir kahramansın
– Düzensiz düşünce
İlgisiz konular arasında atlama, düşünceler arasında garip bağlantılar kurma
– Katatoni: Tepkisizlik
– Konsantrasyon zorluğu
Sebebe bağlı olarak, psikoz hızla veya yavaşça ortaya çıkabilir. Aynı durum şizofrenide de geçerlidir, ancak semptomlar yavaş başlar ve daha hafif psikoz ile başlar, bazı insanlar ilaçlarını almayı bırakırlarsa psikoza hızlı bir geçiş yaşayabilir.
Daha hafif, ilk psikoz belirtileri arasında şunlar olabilir:
– Şüphe duyguları
– Genel kaygı
– Çarpık algılar
– Depresyon
– Obsesif düşünme
– Uyku problemleri
Halüsinasyonlar, psikozlu bir kişide duyuların herhangi birini (görme, ses, koku, tat ve dokunma) etkileyebilir, ancak şizofreni hastalarının yaklaşık üçte ikisinde işitseldir.
Hastalıklar
Psikoza neden olabilecek hastalıklar şunlardır:
– Parkinson hastalığı, Huntington hastalığı ve bazı kromozomal hastalıklar gibi beyin hastalıkları
– Beyin tümörleri veya kistleri
Bir psikotik atak sırasında, bir birey halüsinasyonlar ve / veya sanrılar yaşayabilir. Var olmayan şeyleri görebilir veya duyabilir.
Psikoz, şizofreni spektrum bozuklukları ile klasik olarak ilişkilidir ve başka semptomları olmasına rağmen, şizofreni için tanımlayıcı kriterlerden biri psikozun varlığıdır.
Bu hastalık ilk kez çoğunlukla 12 ve 29 yaşları arasında ortaya çıkar. Erkeklerle kadınlarda aynı oranda görülür. Bununla beraber bir psikoz ihtimalini artıran risk faktörleri vardır. Zihinsel veya fiziksel bir hastalık, madde bağımlılığı veya aşırı stres veya travma buna neden olabilir.
PSİKOZ BELİRTİLERİ
Psikozun klasik belirti ve semptomları:– Halüsinasyonlar
- İşitsel halüsinasyonlar: Etrafta kimse olmadığında sesler duymak
- Dokunsal halüsinasyonlar: Açıklayamadığınız garip hisler veya duygular
- Görsel halüsinasyonlar: İnsanları veya orada olmayan şeyleri görüyorsunuz ya da şekillerin yanlış göründüğünü düşünüyorsunuz
– Sanrılar
Sizin yaşam şeklinize uygun olmayan ve başkalarına anlam ifade etmeyen inançlar. Örnek olarak: Dış güçler duygularını ve eylemlerini kontrol ediyor. Küçük olaylar veya yorumların büyük anlamı var. Özel güçlerin var, özel bir görevdesin, ya da gerçekten bir kahramansın
– Düzensiz düşünce
İlgisiz konular arasında atlama, düşünceler arasında garip bağlantılar kurma
– Katatoni: Tepkisizlik
– Konsantrasyon zorluğu
Sebebe bağlı olarak, psikoz hızla veya yavaşça ortaya çıkabilir. Aynı durum şizofrenide de geçerlidir, ancak semptomlar yavaş başlar ve daha hafif psikoz ile başlar, bazı insanlar ilaçlarını almayı bırakırlarsa psikoza hızlı bir geçiş yaşayabilir.
Daha hafif, ilk psikoz belirtileri arasında şunlar olabilir:
– Şüphe duyguları
– Genel kaygı
– Çarpık algılar
– Depresyon
– Obsesif düşünme
– Uyku problemleri
Halüsinasyonlar, psikozlu bir kişide duyuların herhangi birini (görme, ses, koku, tat ve dokunma) etkileyebilir, ancak şizofreni hastalarının yaklaşık üçte ikisinde işitseldir.
PSİKOZUN NEDENLERİ
Her bir psikoz vakası farklıdır ve kesin nedeni her zaman net değildir. Bununla birlikte, psikoza neden olan bazı hastalıklar vardır. Uyuşturucu kullanımı, uyku eksikliği ve diğer çevresel faktörler gibi tetikleyiciler de vardır. Ek olarak, bazı durumlar belirli psikoz tiplerine neden olabilir.Hastalıklar
Psikoza neden olabilecek hastalıklar şunlardır:
– Parkinson hastalığı, Huntington hastalığı ve bazı kromozomal hastalıklar gibi beyin hastalıkları
– Beyin tümörleri veya kistleri
Bazı demans türleri, psikoza neden olabilir. Bunlar:
– Alzheimer hastalığı
– Beyne saldıran HIV, sifiliz ve diğer enfeksiyonlar
– Bazı epilepsi türleri
– İnme
– Sakinleştirme
Bazen psikoz yaşayan insanlar aşırı tedirginlikten dolayı kendilerine veya başkalarına zarar verme riski altında olabilirler. Bu durumlarda, onları hızlı şekilde sakinleştirmek gerekebilir. Bir doktor veya acil müdahale personeli hastayı rahatlatmak için hızlı etkili bir enjeksiyon veya sıvı ilaç uygulayacaktır.
– İlaç
Psikoz belirtileri antipsikotik adı verilen ilaçlar ile kontrol altına alınabilir. Halüsinasyonları ve sanrıları azaltır ve insanların daha net düşünmelerini sağlar. Reçete edilen antipsikotik türü semptomlara bağlı olacaktır.
Çoğu durumda, kişilerin semptomlarını kontrol altına almak için sadece kısa bir süre antipsikotik kullanmaları gerekir. Şizofreni hastaları ömür boyu ilaç kullanmak zorunda kalabilir.
– Bilişsel davranışçı terapi
Psikotik ataklarınız olduğunda onları tanımanıza yardımcı olabilir. Ayrıca, gördüğünüz ve duyduğunuz şeylerin gerçek veya hayal olup olmadığını çözmenize yardımcı olur. Bu tür bir terapi aynı zamanda antipsikotik ilaçların ve tedavinize bağlı kalmanın önemini de vurgulamaktadır. Bu tedavi, ilaçlarla tamamen çözülmeyen psikotik semptomlar için genellikle en yararlı olanıdır.
– Alzheimer hastalığı
– Beyne saldıran HIV, sifiliz ve diğer enfeksiyonlar
– Bazı epilepsi türleri
– İnme
PSİKOZ TEDAVİSİ
Psikoz tedavisi, ilaç tedavisi ve tedavinin bir kombinasyonunu içerebilir. Çoğu insanda tedavi ile birlikte semptomlarda iyileşmeler görülür.– Sakinleştirme
Bazen psikoz yaşayan insanlar aşırı tedirginlikten dolayı kendilerine veya başkalarına zarar verme riski altında olabilirler. Bu durumlarda, onları hızlı şekilde sakinleştirmek gerekebilir. Bir doktor veya acil müdahale personeli hastayı rahatlatmak için hızlı etkili bir enjeksiyon veya sıvı ilaç uygulayacaktır.
– İlaç
Psikoz belirtileri antipsikotik adı verilen ilaçlar ile kontrol altına alınabilir. Halüsinasyonları ve sanrıları azaltır ve insanların daha net düşünmelerini sağlar. Reçete edilen antipsikotik türü semptomlara bağlı olacaktır.
Çoğu durumda, kişilerin semptomlarını kontrol altına almak için sadece kısa bir süre antipsikotik kullanmaları gerekir. Şizofreni hastaları ömür boyu ilaç kullanmak zorunda kalabilir.
– Bilişsel davranışçı terapi
Psikotik ataklarınız olduğunda onları tanımanıza yardımcı olabilir. Ayrıca, gördüğünüz ve duyduğunuz şeylerin gerçek veya hayal olup olmadığını çözmenize yardımcı olur. Bu tür bir terapi aynı zamanda antipsikotik ilaçların ve tedavinize bağlı kalmanın önemini de vurgulamaktadır. Bu tedavi, ilaçlarla tamamen çözülmeyen psikotik semptomlar için genellikle en yararlı olanıdır.
Not : Bu sayfadaki bilgiler genel kültür ve bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka hekiminize başvurunuz. Tedavide kullanılmamalıdır. Bilgilerde ve değerlerde yazım hatası sonucu oluşabilecek bir yanlıştan sitemiz sorumlu değildir. En doğru bilgi için lütfen hekimlere danışınız.